header banner
Default

Overclock (OC) nedir ve nasıl uygulanır?


Pahalı bir donanıma para yatırmadan bilgisayarınızın performansını artırmak istiyorsanız, overclock yapabileceğiniz en iyi işlemdir. Hız aşırtma işlemiyle işlemciniz ve ekran kartınızın sınırlarını zorlayabilirsiniz ancak OC işleminin çok dikkatli yapılması gerekir. Bilgisayar veya laptop işlemcisi güvenli şekilde overclock nasıl yapılır anlatıyoruz.

Overclock nedir 💡

Tam Boyutta Gör
Overclock (OC), performans iyileştirme amacıyla CPU, GPU veya RAM’in çekirdek hızlarını üretici tarafından onaylanan sınırların üstüne çıkarmaktır. Overclock, Türkçe’de Hız Aşırtma anlamına gelir.

Farklı bilgisayar işlemci yongaları farklı hızlarda çalışır. Bu da saat hızı olarak adlandırılır. Daha yüksek saat hızı, işlemcinin saniyede daha fazla işlem yapabilmesi, dolayısıyla da bilgisayarınızın daha hızlı çalışabilmesi anlamına gelir. Farklı hızlara sahip işlemciler aynı montaj hattında üretilir, üretildikten sonra test edilir, arızalı olanlar çıkarılır ve son olarak manuel yavaşlatma (throttle down) işlemi uygulanır. Hız aşırtmanın devreye girdiği yer burasıdır. Overclock, üreticinin uyguladığı yavaşlatma işlemini geri almanızı, donanımınızı mümkün olduğunca yüksek seviyede çalıştırmanızı sağlar.

Overclock ne işe yarar 🤔

Tam Boyutta Gör
Overclock işlemi, PC’nizin merkezi işlemci biriminin ve diğer bileşenlerinin performansını artırır. Overclock yapılan Windows PC, bileşenin saat hızını artırarak saniyede daha fazla işlem gerçekleştirebilir. Bilgisayarın BIOS’unda daha yüksek saat hızı ayarlamak CPU hızını artırır ve daha hızlı, daha çabuk yanıt veren bir bilgisayar ortaya çıkarır.

Bilgisayar işlemcileri, kararlı performans için fabrika ayarlı maksimum hızlara ve uygun soğutmaya sahiptir. Fabrika ısı emicisi ve fanı, standart bir işlemcinin normal kullanımda ürettiği ısıyı güvenli bir şekilde yönetmesini sağlar. Overclock, bu sınırlamaları aşarak bilgisayarı hızlanmasına yardımcı olur. Değişikliği önleyen kilitli çarpanlar nedeniyle tüm işlemciler overclock yapılmaz. Bazı işlemciler de maksimum performansa sahip en güçlü bilgisayara sahip olmak isteyen kullanıcılar için özel olarak üretilmiştir.

Overclock nasıl yapılır 🔽

Tam Boyutta Gör
İşlemci, bellek ve ekran kartı, bilgisayardaki tüm bu donanımlar için overclock (hız aşırtma) uygulayabilirsiniz. Özellikle oyunlarda performans artışına neden olur. Aşağıda CPU, GPU ve RAM overclock yapma adımları gösterilmiştir.

İşlemci overclock yapma 🔽

Tam Boyutta Gör
Overclock ile donanımınızın gücünü açığa çıkarırken son derece dikkatli olmalısınız. Güvenli bir şekilde işlemci overclock nasıl yapılır adım adım görelim:

1. İşlemci çekirdek sıcaklığını belirleyin

Başlamadan önce işlemci sıcaklığını kontrol etmeniz gerekir çünkü overclock sıcaklığı artıracaktır ve sıcaklık değişimini ölçmeniz gerekecektir. CPU sıcaklıklarını BIOS’tan veya bir programla kontrol edebilirsiniz. Bilgisayarınız zaten sıcak çalışıyorsa devam etmeden önce aşırı ısınma sorununu giderin.

2. Sistem stres testi gerçekleştirin

İşlemcinizi sınırlarını zorlamak istiyorsanız CPU’yu birkaç saat sürecek stres testine sokmalısınız. Mevcut sisteminizin mevcut varsayılan saat hızında kararlı çalıştığını bilmeniz gerekir. Tüm CPU çekirdeklerini sabit olarak %100 yük altında çalıştıran çeşitli araçları kullanabilirsiniz. Bir - iki saat işlemcinin tam kapasite çalışmasına izin verin ve sıcaklıkları yakından takip ederken ne olduğunu izleyin.

3. İşlemci performansını kontrol edin

Cinebench gibi araçlarla mevcut CPU performansını test ederek başlayın. Programını çalıştırdıktan sonra CPU’nun yanındaki Run butonuna tıklayın. Render işlemi tamamlandıktan sonra mevcut puanı göreceksiniz. Puanları karşılaştırmak için bir yere not almanızda fayda var. 3DMark Basic, CPU’nuzun yük altında ne kadar ısındığını öğrenebileceğiniz bir başka kıyaslama aracı.

4. BIOS’a girin

Sisteminizde hız aşırtma yapmanın tek güvenilir yolu bilgisayarınızın BIOS’unda ayarları değiştirmektir. BIOS, bilgisayarınızın temel ayarlarını içerir. BIOS’a girdikten sonra Gelişmiş CPU Çekirdek Ayarları veya OC/Overclock vb. bir yazı arayın. İşlemcinin hız aşırtma ayarlarını bulacağınız yer burasıdır.

5. CPU çarpanını ayarlayın

Anakart üreticisine bağlı olarak BIOS, Automatic Overclocking veya OC Level işlevi sunar. Otomatik hız aşırtma, güvenli seviyede bir miktar hız artışı sağlar; bu yüzden overclock işlemini manuel yapmanızda fayda var.

Saat hızını artırmanın ilk adımı çarpanı artırmaktır. Bu, anakartta yerleşik olan temel saati kullanır ve genellikle 100MHz’dir. Bu sayının çarpılması saat hızını verir. Örneğin; 38 x 100 MHz çarpanı size 3.8GHz verir. Çarpanı kademeli olarak yükseltin. Bunu sayıyı yazarak veya klavyeden + tuşuna basarak yapabilirsiniz.

Tek çekirdek için çarpanı artırarak başlayın ve diğerleri için yavaş yavaş ilerleyin. Ne kadar çok çekirdeğin hızını artırırsanız sisteminiz o kadar sıcak ve kararsız çalışır. Ayarlarınızı kaydedin ve bilgisayarı yeniden başlatın. Ardından işlemcinizin kararlılığını ve performansını ölçmek için stres testi ve kıyaslama yapın. Çarpanı overclock yapmak enerji gereksinimi de artırır. CPU’nuza daha fazla güç vermek için CPU voltaj ayarını bulun. Bu ayar varsayılan olarak genelde 1.25 veya otomatiktedir. Bu değeri yavaşça artırın. Voltaj ve çarpanları yavaş yavaş artırarak neticede maksimum overclock değerini bulacaksınız. Her overclock işlemiyle bilgisayarınızın daha da ısınacağını unutmayın.

Ekran kartı overclock yapma 🔽

Tam Boyutta Gör
Ekran kartı oc nedir? GPU overclock işlemi, ekran kartınızın performansını artırmak için saat hızını kademeli olarak yükseltmeniz anlamına gelir. MSI Afterburner programı ile ekran kartı overclock yapma adımları:

1. Mevcut ayarlarınızı kıyaslayın

3DMark veya Furmark'ı çalıştırın ve ekran kartının mevcut performansını gözlemleyin. Performansı, sıcaklığı, saat hızları ve FPS değerlerini kıyaslamanızı sağlar. Daha sonra karşılaştırmak için bu sayıları not edin. Overclock işlemine başlamadan önce kartın performansını kıyaslamak için Furmark gibi bir stres testi aracı kullanabilirsiniz.

2. GPU çipinde hız aşırtma yapın

Ekran kartınıza hız aşırtma yaparken yavaş başlamanız önemlidir. Çekirdek saat hızını yavaş yavaş artırın ve çizgi oluşması, sistem çökmesi gibi olağandışı durum olup olmadığını gözlemleyin. %5 düzeyinde performans sabit kalır ancak muhtemelen fazla bir gelişme görmeyeceksiniz. Ancak bu küçük hız aşırtma, olası sorunları hızlı bir şekilde kontrol etmenize yardımcı olur.

3. GPU belleğinde hız aşırtma yapın

Bellek, çekirdek GPU saati kadar önemlidir. GPU belleğini %10 oranında 50 - 100 MHz arasına çıkarmayı deneyin. %10'un altındaki herhangi bir değer, neredeyse hiçbir fark oluşturmayacaktır. MSI Afterburner, ekran kartınızın belleğine hız aşırtmayı kolaylaştırır. Bilgisayarınız çökerse veya oyunlarınız düzgün çalışmazsa, donanımınız hız aşırtma için tasarlanmamış olabilir veya bilgisayarınızın sıcaklık sınırı artmış olabilir.

4. İnce ayar yapın

Çekirdek saat hızını ve bellek saat hızını yavaşça test ettikten sonra, GPU hız aşırtmayı 10 MHz artırarak ince ayar yapmaya devam edin. Her seferinde kararlılığı ve performansı test edin ve ardından tekrarlayın. Birkaç saat boyunca kıyaslama ve stres testi uygulayın veya güçlü ekran kartı isteyen oyunları çalıştırın, sorunları kontrol edin ve iyileştirmeleri izleyin. Windows donar veya yeniden başlarsa, GPU hız aşırtma sınırına ulaşmışsınız demektir. Bu durumda, saati 10 - 20 MHz azaltabilirsiniz. Kararlı bir çekirdek saat bulduğunuzda, aynısını bellek saati için de yapın. Ancak çekirdek saatiyle bellek saatini aynı anda test etmeyin; çünkü bir şeyler ters giderse hangi saat ayarından kaynaklandığını bulamayabilirsiniz.

5. Güç sınırını artırın

Limitinize ulaştığınızda, saati olduğu yerde tutabilir veya programın Güç Limiti ve Sıcaklık Limiti geçişlerini açabilir ve ne olduğunu görebilirsiniz. Hız aşırtma yapmasanız bile, muhtemelen bilgisayar fanlarınızın sesinin arttığını ve ekran kartınızın hızını eskisi kadar hızlı veya şiddetli bir şekilde kesmeyeceğini fark edeceksiniz. GPU'nuzun performansını kontrol etmek için MSI Afterburner RivaTuner'ı kullanabilirsiniz.

6. Tekrar ince ayar yapın ve test edin

GPU hız aşırtma hızını tekrar 10 MHz artırın ve her seferinde test edin. Kartınız muhtemelen önceki kilitlenme noktasını geçecek. En iyi noktayı bulmak çok fazla ince ayar yapmanız gerekebilir. En iyi sonucu elde etmek sabır gerektirir. Sabit bir saat bulduğunuzda, sisteminizi 3DMark veya Furmark ile tekrar benchmark testine sokun. Favori oyunlarınızla da test edin. Hem sayılarda hem de gerçek oynanışta bir fark olduğunu göreceksiniz.

RAM overclock yapma 🔽

Intel, XMP profilini kullanarak hız aşırtma seçeneği sunar. RAM overclock işlemi nasıl yapılır adım adım görelim:

  1. CPU-Z programını açın.
  2. DRAM frekans ve zamanlamaları not edin.
  3. Bilgisayarı yeniden başlatın ve BIOS’a girin.
  4. AI Tweaker, Extreme Tweaker veya D.O.C.P. seçeneğine girin.
  5. Overclock tuner kısmından XMP profili seçin.
  6. Değişiklikleri kaydedin ve PC’yi yeniden başlatın.

Bilgisayarınızdaki her program, daha hızlı başlamak ve arka planda çalışmak için belli miktarda RAM kullanır. Daha hızlı RAM'in gerçek kullanım durumunun ortaya çıktığı yer burasıdır. PC'nizin performansını artıran her zaman işlemci ve grafik işlem birimi değildir. PC’nizin RAM hızı daha iyi performans sağlar. Günlük kullanımda çok fark olmaz ancak RAM’i fazlasıyla kullanan program ve oyunlarda overclock işleminin faydasını görürsünüz. Oyunlarınızın kare hızı büyük ölçüde artar ve oyun deneyiminizi iyileştirir.

En iyi overclock programları (Ücretsiz) 🖥️

Tam Boyutta Gör
İşlemci ve ekran kartı için overclock işleminde kullanabileceğiniz ücretsiz program önerilerimiz şöyle:

1️⃣ Intel Extreme Tuning Utility

Tam Boyutta Gör
Intel Extreme Tuning Utility, Intel’in Windows PC’ler için overclock programıdır ve Intel işlemcilerle kullanılması uygundur. Intel XTU, işlemcinizde hız aşırtma, sıcaklık izleme ve stres testi işlemlerini yapmanıza olanak tanır. Ayrıca overclock işleminin herhangi bir performans sorununa yol açıp açmadığını izlemek için kullanabileceğiniz CPU kullanımı ve sıcaklık değerleri de sunar. Overclock sonrası bilgisayarınız donuyor ve kapanıyorsa, bu programı açıp ayarları normale döndürebilirsiniz.

2️⃣ AMD Ryzen Master

Tam Boyutta Gör
AMD Ryzen Master, en iyi işlemci overclock programı. Ryzen Master, CPU overclock işleminin yanı sıra RAM performansını artırmak için RAM ve bellek profillerinizde hız aşırtmaya yönelik hazır ayarlar sunar. Adından da anlaşılacağı üzere AMD işlemciler için üretilmiştir. Bu nedenle Ryzen işlemcili bilgisayar kullanıyorsanız bu programı kullanmalısınız.

3️⃣ MSI Afterburner

Tam Boyutta Gör
MSI Afterburner, hem AMD hem de Nvidia ekran kartında overclock yapmanızı sağlayan ücretsiz bir program. MSI’ın ekran kartı overclock programı, donanımınız hakkında detaylı genel bilgi vermenin yanı sıra bilgisayarınızın fan hızını kontrol etmenizi sağlıyor.

4️⃣ EVGA Precision X

Tam Boyutta Gör
EVGA Precision X, laptop ve oyun bilgisayarlarının performansını artırmak isteyen oyuncular için kullanımı ücretsiz harika bir program. Nvidia ekran kartınızı overclock yapmak için 10 farklı kullanıcı profili oluşturmanıza olanak tanıyor. GPU overclock programı, çok sayıda kullanışlı ayarla geliyor. Ekran kartının voltajını ayarlamak, overclock yapmak çok kolay ve kartınız içn en uygun voltaj/frekans değerini bulmanızı kolaylaştıran tarama modu da sunuyor.

5️⃣ ASUS GPU Tweak II

Tam Boyutta Gör
ASUS ekran kartı overclock programı, hem NVIDIA hem de AMD ekran kartlarını destekliyor. Kaydırıcılar, overclock işlemi sırasında değeri hassas bir şekilde ayarlamanızı sağlıyor. Basit mod, tek tıkla ekran kartınızı overclock yapma kolaylığı sunuyor. Ekran kartınızdan maksimum performans almanızı sağlayan özel OC modu dışında sesi önemli ölçüde azaltan Sessiz modu içeriyor.

Overclock faydaları ✅

Tam Boyutta Gör
Overclock yapmanın birinci amacı, performansı artırmaktır. Bazı programlar ve oyunlar overclock yapmadan elde edilmesi güç yüksek grafikler gerektirir. İşlemci veya ekran kartına overclock işlemi uygulayarak saat hızlarını artırırsınız.

Bir donanım bileşenine hız aşırma işlemi uygulama birçok yönden maliyet tasarrufu sağlar. Örneğin; ekran kartını daha ucuza satın alıp overclock yaparak daha yüksek fiyatlı ekran kartının performansına yaklaştırabilirsiniz. Böylece daha fazla para harcamadan oyunlarınızı oynamanın keyfini sürebilirsiniz.

Özellikle ekran kartı üreticileri overclock işlemine bir ölçüde izin verir. Güç tüketimini azaltmak için performans kasıtlı olarak düşürülür. Yalnızca overclock yapılarak donanımın tam gücü alınabilir; daha iyi grafikler ve daha hızlı tepki süresi elde edilebilir.

Overclock, zaman zaman test ve araştırma amaçlı kullanılır. Overclock sayesinde donanımı diğer donanım bileşenleriyle karşılaştırabilirsiniz. CPU veya GPU overclock işlemi, markanın ürününün maksimum gücünü öğrenmenizi sağlar.

Overclock zararları ❌

Tam Boyutta Gör
Bilgisayar üreticileri, hem kalite hem de dayanıklılık açısından işlemcilerdeki saat hızını belirler. Bilgisayar ve çip üreticilerinin gözünde overclock, kaliteyi bozan bir işlemdir. Çok az bilgisayar üreticisi hız aşırtma işlemi uygulanan işlemcinin iadesini veya değiştirilmesini kabul eder. Neticede overclock yapmak garantiyi bozar.

Daha yüksek hızlara ulaşmak donanıma zarar verebilir. Overclock yapılan donanım, üzerinden geçen voltajlar nedeniyle hasar görme eğilimindedir. Donanım bileşenlerinin genel kullanım ömrü de büyük ölçüde azalır.

Overclock, bileşenlerin aşırı ısınmasına da neden olur. Fan ve soğutucu tek başına bu fazla ısıyı almaz, uygun bir soğutma sisteminin kurulması gerekir. Soğutma sistemi olmadan sistem sık sık çökebilir ve hatta donanım kalıcı hasar görebilir.

Overclock uygulanan işlemci veya ekran kartı, muhtemelen çok fazla ısı yayar. Fanlar, bu ısıyı dağıtmak için yüksek bir ses çıkararak maksimum hızda çalışır.

Overclock, donanım bileşeninin performansını kesinlikle artırır ancak güç tüketimini de iki katına çıkarabilir. Artan saat hızı her zaman güç kaynağı ünitesiden daha fazla güç çeker. Bu nedenle overclock uygulanan sistem enerji açısından verimli olamaz.

Overclock oyunlarda işe yarar mı ❓

Ekran kartı overclock işlemi, oyunların performansını artırır. Daha güçlü sistemlerde ekran kartını overclock yapmanın faydası daha az hissedilir. Oyunlar genellikle 40 veya 50 FPS’de çalışıyorsa, overclock gözle görülür iyileştirmeler sağlar. GPU overclock işlemiyle elde edilen ek bilgi işlem gücü, ekran kartınızın daha yüksek çözünürlüklerde daha fazla FPS üretmesine yardımcı olur.

Overclock nasıl kapatılır 🛑

Overclock kapatma işlemi için aşağıdaki adımları izleyin:

  1. Ayarlar - Sistem - Güç ve Uyku’ya gidin.
  2. Ek güç ayarlarına tıklayın.
  3. Yüksek performans seçili olmalı.
  4. Plan ayarlarını değiştir’e tıklayın.
  5. Gelişmiş güç ayarlarını değiştir’e tıklayın.
  6. İşlemci güç yönetimine tıklayın.
  7. Minimum/maksimum işlemci durumunu %99’a çekin.

Alternatif olarak BIOS’dan kapatabilirsiniz. BIOS’a girdikten sonra Gelişmiş sekmesi altında Performans’a tıklayın ve OC veya CPU Overclocking yazan seçeneği devre dışı bırakın. BIOS’tan çıkıp bilgisayarınızı yeniden başlatın. Tüm ayarları varsayılana döndürmek için doğrudan bir seçenek yoksa, değiştirdiğiniz tüm ayarları elle geri almanız gerekir. CPU çekirdek oranı ayarlarında yaptığınız tüm değişikleri geri alın. CPU çekirdek voltaj değerleri ve FSB Frequency ayarlarını da varsayılana getirin. Son olarak değişiklikleri kaydedip BIOS’dan çıkın.

Bu rehber yazıda overclock nedir, nasıl yapılır basit adımlarla anlattık. Bu adımları izleyerek işlemci (CPU), ekran kartı (GPU) ve hatta bellekten (RAM) tam performans alabilirsiniz. Ancak, overclock yapma dikkat gerektirir; donanımınıza zarar verebilirsiniz. Yeni başlayanlar için overclock programı kullanmalarını tavsiye ederiz.

Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:

Sources


Article information

Author: Eric Cole

Last Updated: 1704429606

Views: 1628

Rating: 4 / 5 (36 voted)

Reviews: 90% of readers found this page helpful

Author information

Name: Eric Cole

Birthday: 1946-10-11

Address: 0625 Johnson Ford, Jennahaven, NY 51433

Phone: +3571841090425025

Job: Network Administrator

Hobby: Pottery, Lock Picking, Skydiving, Cocktail Mixing, Orienteering, Yoga, Playing Piano

Introduction: My name is Eric Cole, I am a enterprising, frank, Open, strong-willed, proficient, cherished, vivid person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.