In september 2021 voerde El Salvador als eerste land ter wereld de elektronische munt Bitcoin in als officieel betaalmiddel. Nu, ruim een jaar later, kijkt universitair docent Conflict Studies Chris van der Borgh bij Nieuwsuur terug op wat de munt de Salvadoranen gebracht heeft.

Invoer van Bitcon in El Salvador: een pr-stunt?

Het invoeren van Bitcoin was een initiatief van de populistische president Nayib Bukele. Het moest buitenlandse investeringen en meer toerisme naar het land trekken, maar een jaar na dato lijkt het vooral een pr-stunt te zijn geweest. “De president wilde met de invoering van bitcoin laten zien dat El Salvador cool en innovatief is, maar dat heeft niet veel grondslag. Het maakt deel uit van zijn pr-verhaal”, zegt Van der Borgh.

El Salvador is al jaren een van de armste landen in Zuid-Amerika en verving in 2001 door torenhoge inflatie al de eigen munt door de dollar. Naast het wekken van internationale interesse was het volgens president Bukele ook een manier om de armere klassen hoop te geven. Dit zag Van der Borgh echter niet gebeuren. “Een taxichauffeur is meer bezig met zijn veiligheid en de vraag of hij genoeg verdient, dan met de vraag of klanten bij hem met bitcoin kunnen betalen.”

Bitcoin in El Salvador als bliksemafleider

De pr-stunt was ook bedoeld om de internationale gemeenschap af te leiden van de mensenrechtenschendingen die plaatsvinden in het land. Zo wijzen mensenrechtenorganisaties al langer op de vele arrestaties wegens bendegeweld, waarbij mensen naar hun zeggen willekeurig worden opgepakt.

Terwijl de president probeert de aandacht af te leiden en zegt de grote hoeveelheid armen een nieuwe perspectief te willen bieden, is Bitcoin onder de bevolking zelf nooit echt populair geworden. “Ik heb er niemand mee zien betalen. Het leeft niet echt”, zegt Van der Borgh. “In El Salvador lachen mensen er een beetje om.”